HISTORIA ZSMiD
- Kategoria: HISTORIA
OKRES MIĘDZYWOJENNY (1918 – 1939)
W listopadzie 1918 r. marzenia o wolnej Polsce spełniły się. Naszedł trudny okres żmudnej i ciężkiej pracy. Państwo wymagało szeregu ważnych reform, aby mogło prawidłowo funkcjonować. Priorytetem stała się odbudowa przemysłu, zmniejszenie bezrobocia i przygotowanie wykwalifikowanych kadr rzemieślników i robotników. Po państwach zaborczych II Rzeczpospolita przejęła trzy różne systemy oświaty, które należało ujednolicić. Konieczne było też stworzenie odpowiednich programów nauczania, które objęłyby szkolnictwo powszechne, średnie i wyższe. Tym zadaniem zajęło się Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego (WRiOP). Państwo zostało podzielone na 10 okręgów szkolnych. Na czele okręgu stał kurator, którego organem pomocniczym było kuratorium. Okręgi szkolne dzieliły się na obwody, w skład których wchodził jeden lub więcej powiatów. Na czele obwodów stali inspektorzy szkolni, których zadaniem było kierowanie i prowadzenie nadzoru nad szkolnictwem powszechnym, publicznym i prywatnym.
W strukturze organizacyjnej szkolnictwa średniego przeważał do 1932 r. typ
8–klasowej szkoły średniej, do której przyjmowani byli uczniowie po ukończeniu 4 klas szkoły powszechnej.
W 1932 r. wprowadzono ustawę reformującą szkolnictwo, która ustalała 3 stopnie w podziale szkół powszechnych:
1) program elementarny (klasy 1 – 4),
2) program wyższy (klasy 1 – 6),
3) program pełny (klasy1 – 7).
Reforma ustanawiała 4–letnie gimnazjum, do którego przyjmowano młodzież po ukończeniu programu wyższego szkoły powszechnej. Szczeblem wyższym było zaś 2–letnie liceum, którego ukończenie dawało podstawę do składania egzaminu dojrzałości.
Szkolnictwo zawodowe w II Rzeczpospolitej cechował niedorozwój, wynikający
z zacofania gospodarczego kraju i lekceważenia tego kierunku kształcenia przez organy administrujące szkolnictwem. Ustawa z 1932 r. utworzyła szkoły zawodowe na poziomie gimnazjum i liceum, zapewniając absolwentom liceów zawodowych prawo wstępu na wyższe uczelnie.
Po zakończeniu I wojny światowej – jak w większości miast galicyjskich
– w Przemyślu słabo rozwinięty był przemysł, bardzo dobrze zaś prosperował handel
i zakłady rzemieślnicze. Przy czym należy zaznaczyć, że znaczna większość zakładów handlowych, rzemieślniczych i przemysłowych znajdowała się w tym czasie w rękach żydowskich. Dlatego też polskie kupiectwo na zasadzie rywalizacji i przejęcia klienteli jeszcze przed I wojną światową zaczęło organizować sieć szkół przygotowujących fachowe kadry polskiego handlu.
W 1913 r. powstała w Przemyślu dwuklasowa męska Krajowa Szkoła Kupiecka na podbudowie 3 klas szkoły wydziałowej (w zaborze austriackim 3 wyższe klasy 7–klasowej szkoły elementarnej). Cieszyła się ona dużym zainteresowaniem wśród młodzieży, jednak wydarzenia wojenne zahamował jej rozwój. Po odzyskaniu niepodległości szkoła na nowo nabrała pierwotnego znaczenia. W 1922 r. pieczę nad nią objęło Kuratorium Okręgu Szkolnego Lwowskiego (KOSL), stąd też nastąpiła zmiana nazwy szkoły na Była Krajowa Szkoła Kupiecka.
W roku szkolnym 1923/24 ponownie zmieniła się jej organizacja. Odtąd była to trzyletnia szkoła na podbudowie siedmioklasowej szkoły powszechnej ze zmienioną nazwą na Była Krajowa Szkoła Handlowa.
24 marca 1926 r. WRiOP dokonało kolejnej reorganizacji szkoły. Zmieniono nazwę na Państwowa Szkoła Handlowa, aby 5 września 1929 roku przemianować ją na Państwową 3–klasową Szkołę Handlową Męską i Żeńską. Przy szkole dodatkowo funkcjonowała jeszcze szkoła kupiecka dokształcająca (do czerwca 1926 r.) oraz organizowano jednoroczne kursy handlowe dla młodzieży żeńskiej.
22 czerwca 1926 r. dokształcająca szkoła kupiecka stała się samodzielną jednostką administracyjną – Publiczną Szkołą Dokształcającą Zawodowo korzystającą nadal
z budynku Państwowej Szkoły Handlowej. Z początkiem roku szkolnego 1937/38 połączono szkoły zawodowo–dokształcające (przemysłowe) tworząc w ten sposób dwie Publiczne Szkoły Dokształcające Zawodowo – Nr 1 dla dziewcząt, która mieściła się przy ul. Władycze w lokalu Szkoły Powszechnej im. Juliusza Słowackiego i Nr 2 dla chłopców, mieszczącej się w budynku Szkoły Powszechnej im. Stanisława Kostki na ul. Wodnej nr 11. Kancelaria szkoły, pokój nauczycielski, gabinet pomocy naukowych i biblioteka mieściły się w jednej sali, przeznaczonej wyłącznie do użytku tejże szkoły.
W roku szkolnym 1938/39 szkoła kształciła na 6 wydziałach: metalowym, drzewnym, krawieckim, szewskim, handlowym i ogólnym; liczyła 14 oddziałów klasowych, do których uczęszczało 600 uczniów, w tym narodowości niepolskiej 200:
– klasa I – 5 oddziałów,
– klasa II – 5 oddziałów,
– klasa III – 4 oddziały.
Szkoła łącznie z kierownikiem (dyrektorem) zatrudniała 6 stałych nauczycieli
i 4 dochodzących (mistrza szewskiego, krawieckiego, komercjalistę i lekarza).
Nauczycielami etatowymi byli: mgr inż. Ludwik Garda – kierownik szkoły, Marian Henc, Robert Pawłowski, Michał Olearnik, Stanisław Konieczny, ? Mirek, zaś dochodzącymi Michał Hałdys, ? Bardzki, ? Thir, dr med. ? Witkowicz.
Szkoła nie posiadała personelu administracyjnego. Jeden z nauczycieli za dodatkowe miesięczne wynagrodzenie pełnił funkcję sekretarza. Grono pedagogiczne było opłacane w 2/3 przez Kuratorium, a w 1/3 przez Zarząd Miasta. Wyposażenie szkoły w pomoce naukowe było bardzo skromne. Biblioteka liczyła 400 woluminów. Nauka trwała 3 lata. Tygodniowy wymiar na wydziale ogólnym liczył 8 godzin, na specjalnym 12. Szkoła nie posiadała własnych warsztatów. Praktyczną naukę zawodu pobierała młodzież w zakładach prywatnych, pracując po 8 godzin dziennie. Zajęcia szkolne odbywała się w godzinach wieczornych – od 16 do 20. Szkoła była czynna przez 6 dni w tygodniu; poszczególne oddziały miały zorganizowaną naukę w 3 dniach po 4 godziny dziennie.
OKRES OKUPACJI NIEMIECKO – RADZIECKIEJ (1939 – 1944)
1 września 1939 r. wojska niemieckie przekroczyły granice Polski rozpoczynając II wojnę światową. Ataki bombowe nie ominęły Przemyśla. 7 i 8 września bombowce niemieckie niszczyły miasto. W tydzień później rozpoczął się zmasowany atak niemiecki na Przemyśl. 14 września Wojsko Polskie opuściło Zasanie, aby w nocy z 14/15 września ostatecznie wycofać się z miasta. 15 września oddziały niemieckie zajęły wschodnią część Przemyśla. 21 września w myśl paktu Ribbentrop – Mołotow wojska niemieckie odstąpiły prawobrzeżną część miasta Armii Czerwonej, której oddziały pojawiły się w Przemyślu 28 września 1939 r. Rozpoczął się trudny dla mieszkańców okres podwójnej okupacji. Linia demarkacyjna wyznaczona została na linii rzeki San.Po przybyciu do miasta Rosjan nastąpiła reorganizacja administracji na wzór sowiecki, która objęła również szkolnictwo. W tym czasie w radzieckiej części miasta funkcjonowało 14 szkól: 5 średnich i 9 podstawowych. W szkołach (4 podstawowychi 3 średnich) narzucono język rosyjski jako wykładowy. W niemieckiej części miasta władze wyraziły zgodę na utworzenie dwóch szkół podstawowych z językiem polskim wykładowym i jednej z językiem ukraińskim.1 listopada 1940 r. wznowiono działalność szkoły zawodowej. W latach1940 – 1941 nosiła ona nazwę Przemysłowa i Handlowa Szkoła Zawodowa w Niemieckim Przemyślu. Zajęcia odbywały się w jednej sali Szkoły Handlowej w budynku klasztornym Sióstr Benedyktynek. Szkoła posiadała oddział niższy, średni i wyższy, odpowiadało to przedwojennej klasie I, II i III. Każdy stopień miał tylko jeden oddział. Na każdym z nich nauczano 5 przedmiotów: nauki zawodu (2 godz. tyg.), rachunku zawodowego (1 godz. tyg.), rysunku zawodowego (1 godz. tyg.), korespondencji (1 godz. tyg.) i religii (1 godz. tyg.)– łącznie 6 godzin tygodniowo. Nie było żadnych urzędowych programów, nauczyciele uczyli według własnego uznania. W sali lekcyjnej nie mogły znajdować się żadne symbole, obrazy czy inne eksponaty o treści narodowej. Kierownikiem szkoły i nauczycielem korespondencji był dyrektor Szkoły Handlowej mgr Krupka. Przedmiotów zawodowych uczył Ludwik Garda, a religii ks. Dec. Pod koniec roku szkolnego 1940/41 nagle zmarł kierownik szkoły p. Krupka, jego stanowisko przejął mgr Marian Doknol 22 czerwca 1941 r. siły Wehrmachtu uderzyły na dotychczasowego swego sojusznika- ZSRR. W Przemyślu już o godzinie 300 nastąpił niemiecki atak na radziecką strefę okupacyjną. W godzinach popołudniowych Niemcy zajęli Rynek, dworzec kolejowy i Plac na Bramie. Walki trwały do 28 czerwca 1941 r., kiedy to wojska radzieckie otrzymały rozkaz opuszczenia miasta.
Po zajęciu Przemyśla Niemcy podporządkowali szkolnictwo polskie pod Generalne Gubernatorstwo. W myśl polityki okupanta zlikwidowano wszystkie szkoły wyższe i średnie. Ostatecznym celem tego działania miało być zlikwidowanie polskiej inteligencji. Pozostawiono natomiast szkolnictwo podstawowe i zawodowe. Z programu nauczania usunięto historię, literaturę polską i geografię. Szkole zmieniona została nazwa na Publiczną Rzemieślniczą i Kupiecką Szkołę Zawodową. W wyniku walk niemiecko – radzieckich spaleniu uległ Klasztor Benedyktynek. Szkoła korzystała więc z sal Szkoły Handlowej w budynku koszarowym przy ul. Smolki.
roku szkolnym 1941/42 szkoła posiadała 4 oddziały: dwa stopnia niższego (metalowy
i mieszany) i po jednym oddziale stopnia średniego i wyższego. Doszedł też jeden przedmiot
– towaroznawstwo. Szkoła cieszyła się dużym zainteresowaniem wśród młodzieży, która chętnie uczęszczała na zajęcia lekcyjne. W roku szkolnym 1942/43 posiadała 3 oddziały stopnia niższego, 2 oddziały stopnia średniego i 1 stopnia wyższego – łącznie 6 oddziałów.
W szkole nauczano po 1 godz. tyg.: religii, rachunków zawodowych, rysunku zawodowego, towaroznawstwa i po 2 godz. nauki zawodu i języka niemieckiego. W roku następnym stopień niższy posiadał 4 oddziały, średni 3 a wyższy 1 oddział.
Okres okupacji dla szkoły był bardzo trudny. Przez cały ten czas nie posiadała żadnych urzędowych druków do prowadzenia dokumentacji oprócz świadectw. Nauczyciele wszelkie dokumenty sporządzali na arkuszach papieru kancelaryjnego, następnie zszywali je w książki i odpowiednio rubrykowali. Nie było żadnego zaopatrzenia w pomoce naukowe i książki – biblioteka nie istniała. Uczniowie nie posiadali podręczników i przyborów do pisania. Nauczyciele nie otrzymywali żadnych dodatkowych środków na żywność, odzież, opał czy mieszkanie. Na równi z wszystkimi obowiązywał ich system kartkowy, zróżnicowany często od miejsca pracy, który był bardzo skromny, często niewystarczający do życia.
W czasach okupacji niemieckiej szkoła podlegała Urzędowi Szkolnemu
w Przemyślu, na czele którego stał radca szkolny Preus. Nadzór z ramienia tego urzędu nad szkołami o polskim języku wykładowym sprawował inspektor szkolny Aleksy Gilewicz. Urząd Szkolny w Przemyślu podlegał Urzędowi Szkolnemu w Generalnym Gubernatorstwie w Krakowie. Polskie szkoły znajdowały się pod ścisłym nadzorem. Nie można było urządzać żadnych uroczystości bez zezwolenia władz okupacyjnych. Wszelkie instytucje kulturalno
– oświatowe zostały zamknięte lub zniszczone przez okupanta (muzea, teatry, biblioteki publiczne, większość wydawnictw, czasopisma polskie). Wyjątkiem były kina, które rozpowszechniały propagandę proniemiecką.
W kwietniu 1944 r. kierownik szkoły Marian Doknal został aresztowany
i wywieziony do obozu. Wszelka dokumentacja szkolna została zabezpieczona przez Ludwika Gardę, który właściwie przejął obowiązki kierownika szkoły. W maju koszary wojskowe przy ul. Smolki zostały zajęte przez wojska niemieckie. Szkoła odtąd mieściła się w jednym pokoiku w kamienicy w Rynku. Uczono na jedną zmianę w godzinach popołudniowych od 1600 do 1900 przez cały tydzień. Poszczególne oddziały pobierały naukę 2 razy w tygodniu po 3–4 godziny dziennie.
W połowie lipca 1944 r. Niemcy rozpoczęli stopniową ewakuację z miasta swoich rodzin, urzędników, volksdeutschów; wywozili maszyny i urządzenia przemysłowe. 27 lipca do Przemyśla wkroczyły wojska radzieckie. Początkiem sierpnia przybyli przedstawiciele Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego (PKWN) wprowadzając rządy nowej władzy ludowej.
1 września 1944 r. rozpoczął się nowy rok szkolny. W Przemyślu naukę wznowiło 12 szkół podstawowych, I i II Liceum ogólnokształcące, Prywatne Liceum Pedagogiczne, Koedukacyjne Gimnazjum Kupieckie, Liceum Handlowe, Prywatne Gimnazjum Krawieckie, Roczna Szkoła Przysposobienia w Gospodarstwie Rodzinnym oraz Prywatna Trzyletnia Szkoła Mechaniczna i Koedukacyjna Publiczna Szkoła Zawodowa
DYREKTOR LUDWIK GARDA (1944 – 1950)
Po wyzwoleniu 1 września 1944 r. uruchomiono w Przemyślu tylko jedną Koedukacyjną Publiczną Szkołę Zawodową, a dla młodzieży, która w okresie okupacji ukończyła I i II klasę szkoły rzemieślniczej i ślusarskiej, Kuratorium zezwoliło na kontynuowanie nauki w specjalnie w tym celu utworzonej Prywatnej Trzyletniej Szkole Mechanicznej. Kierownikiem obu szkół był Ludwik Garda. Szkoły miały też wspólne grono pedagogiczne, w skład którego wchodzili: Ludwik Garda – kierownik, przedmioty zawodowe, Henryk Jabłoński – rysunek zawodowy i rachunki, Franciszek Szygała – język polski i nauka o Polsce, ks. Dudziński – religia
Szkoły mieściły się w oficynach przy ul. Słowackiego 22 b, w budynku po okupacyjnej szkole rzemieślniczej, ślusarskiej i stolarskiej. Był to budynek jednopiętrowy.
Na piętrze były 3 sale lekcyjne, kancelaria szkoły i jednopokojowe mieszkanie tercjana (woźnego), którym był Jan Samson. Na parterze w ciemnych toaletach mieściły się szkolne warsztaty ślusarskie i kuźnia. Na podwórzu w drewnianej szopie urządzony był magazyn materiałów. Sprzęt szkolny składał się z 24 ławek bardzo zniszczonych starego typu, 3 katedr, biurka, stołu, kilku szaf na skromne pomoce naukowe i akta i kilku krzeseł. W skład wyposażenia warsztatów wchodziło: 6 imadeł bardzo zużytych, wiertarka ręczna stołowa zakupiona ze składek uczniowskich, kuźnia polowa, kowadła i najprostsze narzędzia kowalskie. Bardzo często zdarzało się, że uczniowie pracowali narzędziami przyniesionymi
z domu. Prywatna Szkoła Mechaniczna zatrudniała dodatkowo dwóch nauczycieli zawodu: Władysława Vogielgezanga i Bronisława Korneckiego. Grono pedagogiczne opłacane było ze składek pobieranych na Komitet Rodzicielski (50 zł od ucznia). Udało się też pozyskać państwową subwencję 25 tys. zł na remont budynku. Dzięki temu warsztaty szkolne już wkrótce rozpoczęły produkcję zamków, kłódek, kuchenek oszczędnościowych, haczyków, łopat, zawiasów, zasuw itp. Dochody ze sprzedaży wyprodukowanych towarów zasilały budżet warsztatów. Materiały do produkcji pozyskiwano na odgruzowanych rumowiskach.
W roku szkolnym 1945/46 obie szkoły funkcjonowały na podobnym poziomie jak
w roku poprzednim. Dzięki wielkiemu zaangażowaniu nauczyciela zawodu Władysława Vogielgezanga warsztaty systematycznie wzbogacały się o nowe narzędzia pracy. Większość z nich wytwarzali sami uczniowie, a część zakupiona na wolnym rynku – często zniszczone
– były remontowane. Dodatkowo wprowadzono nowy przedmiot – przysposobienie sportowe.
W kolejnym roku szkolnym 1946/47 wprowadzono zmianę nazwy Koedukacyjnej Publicznej Szkoły na Publiczną Średnią Szkołę Zawodową. Wzrastająca liczba oddziałów sprawiła, że dyrektor rozpoczął poszukiwanie nowego budynku na szkołę. Jednak oferty Zarządu Miasta nie spełniły oczekiwań dyrekcji. Powiodły się natomiast starania
o pozyskanie do szkoły opieki lekarskiej. W Prywatnej Szkole Mechanicznej odbyły się pierwszy egzamin zawodowy. Komisji przewodniczył wizytator Kuratorium w Rzeszowie Stanisław Sojka. Do egzaminu przystąpiło 15 uczniów zdając go z dobrymi wynikami.
Na zakończenie roku szkoła zorganizowała wystawę prac uczniowskich, która wzbudziła duże zainteresowanie i podziw wśród społeczności lokalnej.
Rok szkolny 1947/48 stał się rokiem przełomowym dla obu szkół. Prywatna Trzyletnia Szkoła Mechaniczna został upaństwowiona i wchłonięta przez Publiczną Średnią Szkołę Zawodową z własnymi warsztatami ślusarskimi. Wzrastająca liczba uczniów zmusiła dyrekcję do wyremontowania w sąsiednim budynku kolejnych 4 sal lekcyjnych. Powiększyło się też grono nauczycielskie. Do szkoły przybyli: Paweł Krężel, Jan Silbert, Mieczysław Sylwester, Michał Olearnik i Franciszek Szuflita – mistrz kowalski, którego wspólnie
z Władysławem Vogielgezangiem uznaje się za założycieli warsztatów szkolnych. W szkole panowały dość trudne warunki pracy. Brak administracji sprawiał, że dyrektor Ludwik Garda codziennie pracował od świtu do nocy. Dodatkowo sytuację komplikował brak odpowiedniego budynku szkolnego, którego ciągle poszukiwał dyrektor wspólnie z Pawłem Krężelem, Mieczysławem Sylwestrem, Franciszkiem Szygałą i Władysławem Vogielgezangiem. Upaństwowienie szkoły prywatnej odciążyło Komitet Rodzicielski, którego składki przeznaczono na rozwój warsztatów szkolnych. Dzięki temu zakupiono tokarnię za 300 tys. zł. Ponadto w miesiącach zimowych Komitet organizował akcję dożywiania młodzieży pracującej w warsztatach szkolnych (dziennie wydawano bezpłatnie do 50 posiłków). Ostatecznym sukcesem zakończyły się poszukiwania budynku dla szkoły.
W porozumieniu z Zarządem Miasta i władzami wojskowymi dyrekcja zdecydowała się przejąć 3 budynki przy ul. 1 Maja 97, 97a i 97b. Był to budynki pokoszarowe. Zostały wzniesione przez Austriaków w czasie wznoszenia Twierdzy Przemyśl. W okresie międzywojennym stacjonował w nich 5 Pułk Strzelców Podhalańskich i 10 Batalion Sanitarny. Podczas okupacji sowieckiej wykorzystywała je Armia Czerwona. Po zajęciu całego Przemyśla w czerwcu 1941 r. przez Niemców został założony w nich jeden
z większych w Europie obóz przejściowy – Durchgangslager. Przeznaczony był dla robotników przymusowych: Polaków, Rosjan, Ukraińców i Białorusinów. W 1944 r. przechodziło przez niego dziennie przeciętnie ok. 2 tys. osób. W obozie panowała epidemia tyfusu plamistego, powodująca dużą śmiertelność. Więźniów wywożono stąd na roboty przymusowe do III Rzeszy. Obóz podlegał urzędowi pracy w Przemyślu. Został zlikwidowany w 1944 roku
Położenie budynków było bardzo korzystne. Znajdowały się ona na obszernym dziedzińcu. Główny budynek dwupiętrowy posiadał jasne korytarze i świetnie nadawał się na szkołę. Dwa budynki jednopiętrowe w podwórzu przeznaczono na warsztaty szkolne. Również otoczenie było estetyczne. Teren był niezabudowany z licznymi drzewami, ogrodami oraz pięknym widokiem na Kopiec Tatarski i pobliskie wzgórza. Duże korzyści płynęły również z tego, że po drugiej stronie ulicy znajdowała się Bursa Rzemieślnicza im. Michała Bystrzyckiego, w której mieszkało wielu uczniów omawianej szkoły. Były to budynki jednak mocno zniszczone. Właściwie stały tylko mury pokryte dachem. Brakowało drzwi i okien, nie było pieców. Remont szkoły zajął się Komitet Rodzicielski wspólnie
z dyrektorem sąsiedniej bursy ks. Franciszkiem Winnickim.
Nie udało się rozpocząć nowego roku szkolnego 1948/49 w nowych budynkach szkolnych, w których trwały jeszcze remonty. Nabór do szkoły był imponujący. Do szkoły
z własnymi warsztatami zgłosiło się 124 uczniów, a do szkoły z praktykami prywatnymi 96. Łącznie przyjęto 220 osób, a szkoła liczyła 505 uczniów w 15 oddziałach. Tak wysoki nabór sprawił, że nauka odbywała się na dwie zmiany, rano i popołudniu przez 5 dni w tygodniu. Powiększyło się też grono pedagogiczne z 16 do 20 nauczycieli. Kierownikiem warsztatów został Michał Olearnik.
13 listopada 1948 roku pomimo trwających nadal remontów nastąpiło przeniesienie szkoły do budynków przy ulicy 1 Maja 97. Na korytarzach brakowało okien, nie było żadnych piecyków, prowizorycznie wykończono 4 sale lekcyjne, pokój na kancelarię, pokój na biuro warsztatowe i mieszkanie tercjana. Warsztaty niezwłocznie przystąpiły do produkcji pieców grzewczych do szkoły. Z materiałów pozyskanych
z wysadzonego mostu na Sanie zaczęły też produkować stoły ślusarskie, ogniska kowalskie
i inne niezbędne rzeczy potrzebne do prawidłowego funkcjonowania warsztatów. Oddziałem obróbki ręcznej opiekował się Władysław Vogielgezang, zaś oddziałem obróbki mechanicznej Franciszek Szuflita. Elektryfikacja szkoły i maszyn była pod nadzorem Jana Pawlaczka. Roboty stolarskie przy remoncie szkoły prowadziła prywatna firma.
Jej przedstawicielem był Adam Jarosiński. Pewnego razu zaproponował dyrekcji, aby otworzyła również dział stolarski, którego byłby nauczycielem. Dyrektor Ludwik Garda skierował się z tą propozycją do kuratorium, które pozytywnie zaopiniowało wniosek i od
1 lutego 1949 r. rozpoczął pracę dział stolarski. Było to bardzo korzystne dla szkoły, bo dalsze prace stolarskie remontowe wykonywała we własnym zakresie i własnymi siłami.
W kwietniu 1949 r. zmarł nagle Władysław Vogielgezang. Dział obróbki ręcznej przejął po nim Stanisław Włodek.
Kolejny rok szkolny 1949/50 przyniósł wiele zmian w szkole. Szkoła szybko rozwijała się, liczyła już 18 oddziałów. Do użytku zostało oddanych 9 sal lekcyjnych, pokój nauczycielski i powiększono mieszkanie tercjana o jeden pokój. Równocześnie na warsztatach urządzono salę obróbki mechanicznej, 2 hale obróbki ręcznej i podręczny magazyn. Wszystkie te zmiany wpłynęły korzystnie na funkcjonowanie szkoły. Zlikwidowano system dwuzmianowy i rozpoczęto pracę na jedną zmianę. Dodatkowo za sprawą starań dyrektora szkoła otrzymała państwowe kredyty inwestycyjne na remont budynków, wyposażenie szkoły i warsztatów. Dzięki temu wymieniono ławki i krzesła uczniowskie. Szkoła potrzebowała jednak większych środków finansowych. Dlatego też warsztaty szkolne przejęły produkcję wyposażenia szkolnego. Zaczęły produkować ławki, krzesła, szafy i przeróżne wieszadła na własne potrzeby. Poza tym przyjmowały liczne zamówienia od jednostek wojskowych, które dodatkowo ułatwiały warsztatom pozyskiwanie materiałów produkcyjnych. Dzięki kredytom warsztaty pozyskiwały coraz lepsze maszyny (obrabiarki, wyrówniarki, piły tarczowe, frezarki wiertarki i tokarki). Warto również wspomnieć, że od 1 września 1949 r. został uruchomiony w szkole gabinet dentystyczny odpowiednio wyposażony. Szkolnym dentystą był Bolesław Gawalewicz.
W roku szkolnym 1950/51 nastąpiła kolejna reorganizacja szkolnictwa. Przede wszystkim do szkół zostały wprowadzone nowe programy nauczania, oparte na ideologii marksistowsko – leninowskiej. Głównym ich celem było podkreślenie przywódczej roli ZSRR, ukazanie klasowego podziału świata na obóz imperializmu (zacofania) i socjalizmu (postępu i pokoju). Podręczniki szkolne zostały odpowiednio przygotowane w celu zniekształcenia faktów; podręczniki do historii zostały przetłumaczone z języka rosyjskiego.
Początek lat 50–tych charakteryzował się również wzmożoną walką państwa
z Kościołem Katolickim. Władze centralne dążyły do zlaicyzowania systemu szkolnictwa. Wszystkie te działania miały doprowadzić do wychowania „dobrego, rzetelnego, oddanego obywatela socjalistycznego”.
Efekty takiej polityki były widoczne również w przemyskiej szkole zawodowej. Przeprowadzona w styczniu 1951 r. wizytacja w Bursie nie mogąc niczego zarzucić jej kierownikowi ks. Franciszkowi Winnickiemu, postawiła wniosek zmiany jej kierownika ze względu na „brak oddziaływania w duchu nowych zasad ideologicznych na młodzież.”
W 1950 r. Trzyletnia Publiczna Szkoła Zawodowa została przekształcona na Dwuletnią Zasadniczą Szkołę Zawodową. Szkoła liczyła 16 oddziałów, do których uczęszczało 487 chłopców i 50 dziewcząt. Powiększyło się też do 36 osób grono pedagogiczne. Stanowisko kierownika warsztatów przejął Stanisław Włodek. Rozpoczęto też bardzo kosztowną inwestycję przeprowadzenia kapitalnych remontów wszystkich budynków szkolnych, według projektów sporządzonych przez Centralne Biuro Projektów Architektonicznych i Budowlanych w Rzeszowie. Wykonaniem robót zajęło się Miejskie Przedsiębiorstwo Remontowo–Budowlane w Przemyślu. Do prac włączyli się również uczniowie i nauczyciele, którzy bezinteresownie wykonywali mniej skomplikowane roboty.
Należy również podkreślić bardzo aktywną działalność Komitetu Rodzicielskiego, który w owych czasach włączył się do pracy wychowawczej w szkole. Jego przedstawiciele uczestniczyli w lekcjach, nadzorowali frekwencję uczniowską, zwalczali chuligaństwo na terenie szkoły, a nawet osobiście interweniowali u rodziców sprawiających problemy wychowawcze. Poza tym Komitet kontynuował dożywianie młodzieży w okresie zimowym wydając nawet 100 posiłków dziennie. W II semestrze szkoła uzyskała fundusz stypendialny dla młodzieży osiągającej dobre wyniki w nauce. Na terenie placówki założono też sklepik uczniowski, którym opiekowała się Irena Sylwester. Powstała też biblioteka, która rozwijała się dzięki zaopatrywaniu ją w książki przez Kuratorium Rzeszowskiego Okręgu Szkolnego. Bibliotekę, która we wrześniu 1951 r. posiadała 2318 książek prowadziła nauczycielka języka polskiego Kazimiera Lachczyk.
DYREKTOR FRANCISZEK NOWICKI (1951 – 1965)
Nowy rok szkolny 1951/52 przyniósł zmiany na stanowisku dyrektorskim. Na własne żądanie z funkcji tej zrezygnował Ludwik Garda, obejmując jednocześnie stanowisko zastępcy dyrektora do spraw szkoleniowo–produkcyjnych. Stanowisko dyrektora objął Franciszek Nowicki. Szkoła w tym czasie przechodziła kapitalny remont, wyglądała jak wielki plac budowy. W głównym budynku przebudowano pierwsze piętro dostosowując je do potrzeb szkolnych. Na drugiej kondygnacji wymieniono okna wstawiając znacznie większe, aby rozświetlić sale lekcyjne i korytarz. Budynek warsztatów stolarskich wewnątrz został zupełnie wyburzony. Podniesiono w nim dach i zbudowano nową klatkę schodową. W budynku ślusarskim zostały wymienione okna na większe, dające więcej światła. Pomimo tych licznych trudności szkoła funkcjonowała normalnie i liczyła 12 oddziałów, które tworzyło 399 chłopców i 45 dziewcząt. Dziewczęta przeważnie uczęszczały na oddział krawiecki i handlowy. W tym roku zakończyły edukację ostatnie oddziały Publicznej Średniej Szkoły Zawodowej, której nazwa oficjalnie wygasła. Szkoła odtąd nosiła nazwę Państwowej Zasadniczej Szkoły Mechanicznej i Stolarskiej w Przemyślu (Zasadnicza Szkoła Budowlana)
1 stycznia 1952 r. Bursa Rzemieślnicza, będąca własnością prywatną została upaństwowiona i przekształcona w internat szkolny. Jego kierownikiem został Grzegorz Jakubowski.
15 lutego 1951 r. oddano do użytku szkolnego świetlicę, która znalazła się pod opieką Wacława Łuczaka. Świetlica wyposażona była w fortepian, radio, patefon, aparat filmowy dźwiękowy oraz stół do tenisa stołowego. Przy świetlicy działały następujące sekcje: recytatorska, chóralna, taneczna i dekoratorska. W ramach zajęć świetlicowych przygotowywano wszelkie uroczystości, akademie i obchody, sporządzano dekoracje sal szkolnych i korytarzy.
Nowy rok szkolny 1951/52 rozpoczęto w wyremontowanych już budynkach.
W budynku głównych mieściło się 8 sal lekcyjnych o łącznej powierzchni 500 m 2, sala teatralna, świetlica, 3 biura warsztatowe, pokój nauczycielski, sekretariat, 2 kancelarie dyrektorskie, sala pomocy naukowych, gabinet dentystyczny, gabinet lekarski, biblioteka, sklepik uczniowski, pokój gościnny, jadalnia, kuchnia z magazynem, portierka, dwupokojowe mieszkanie tercjana i dwupokojowe mieszkanie dyrektora. Sala teatralna w trakcie roku szkolnego wykorzystywana była do prowadzenie zajęć przysposobienia sportowego.
W szkole powstał Szkolny Klub Sportowy – SKS, którego założycielem i opiekunem był nauczyciel wychowania fizycznego Mieczysław Cholewiak. Klub posiadał 5 sekcji: gimnastyczną, piłki ręcznej, pingpongową, bokserską i piłki nożnej. Członkowie klubu aktywnie brali udział w przeróżnego rodzaju zawodach na szczeblu powiatowym.
W skład wyremontowanych budynków warsztatowych wchodziły: warsztaty stolarskie (hala obróbki maszynowej i 2 hale obróbki ręcznej) i warsztaty ślusarskie (hala obróbki mechanicznej, 2 hale obróbki ręcznej i kuźnia).Kierownictwo przygotowywało się również do utworzenia spawalni, rozdzielni i narzędziowni. Na zakończenie roku szkolnego Dyrekcja Okręgowa Szkolenia Zawodowego w Rzeszowie urządziła wojewódzką wystawę prac uczniowskich. Głównym jej organizatorem była tutejsza szkoła zawodowa wraz z warsztatami.
W roku szkolnym 1952/53 szkoła posiadała 9 oddziałów klas I, 3 oddziały klas II, wygasły zaś oddziały klas III Średniej Szkoły Zawodowej. Łącznie do szkoły uczęszczało 505 uczniów. W tym czasie nasilająca się akcja walki z Kościołem, w myśl ideologii zeświecczenia szkolnictwa doprowadziła do usunięcia zajęć religii.
Grono Pedagogiczne szkoły w latach pięćdziesiątych
Wokół szkoły trwały jeszcze ostatnie prace remontowo – porządkowe. Fasady budynków pokryto tynkiem, założono zieleńce i uporządkowano podwórze. W głównym budynku szkolnym za sprawą Komitetu Rodzicielskiego założono radiowęzeł. Remontami objęto też internat szkolny i uzupełniono jego wyposażenie, m.in. wymieniono sienniki na materace. Od 1 września 1952 r. kierownikiem internatu został Rudolf Sidorów.
Następny rok szkolny 1953/54 stał pod znakiem rozwoju kulturalnego szkoły. Duży wpływ na to miała kierowniczka świetlicy Wilhelmina Nowicka. Świetlica wzbogaciła się o orkiestrę dętą i smyczkową. Wychowawcą muzycznym została Zdzisława Kiebała. Zostały także zakupione stroje dla zespołu tanecznego. Zespoły świetlicowe występowały w Jednostce Wojskowej na Bakończycach i zorganizowano 6 wyjazdów do pobliskich miejscowości. Zespół chóralny, recytatorski, teatralny oraz taneczny wzięły udział w rejonowych eliminacjach, przedstawiając wspólnie ze szkołą odzieżową widowisko p.t. „Nie ma to jak na jarmarku” i zakwalifikowały się do eliminacji okręgowych.
Zmianom uległa biblioteka szkolna. Została ona przeniesiona do większego pomieszczenia. Dzięki warsztatom wyposażono ją w nowe regały mogące pomieścić do 7000 książek. Wszystkie książki objęto spisem inwentarzowym i sklasyfikowano. Przygotowano również działowe i alfabetyczne katalogi. Biblioteka wspólnie ze sklepikiem szkolnym prowadziły działalność księgarską, sprzedając książki na terenie szkoły. Dzięki rabatom uzyskanym ze sprzedaży zakupiono nowe książki do biblioteki.
Po rocznej działalności reorganizacji uległ SKS, który został przemianowany na Koło Sportowe „Zryw”. Koło cieszyło się dużą popularności wśród młodzieży i liczyło 180 członków. Dodatkowo Prezydium Miejskiej Rady Narodowej przydzieliło szkole teren, obok internatu szkolnego, na budowę własnego stadionu sportowego. Plany budowy zakładały: boisko piłki nożnej, bieżnię na 400 m, 4 stanowiska do rzutów: kulą, oszczepem, dyskiem i granatem, 3 stanowiska do skoku: w dal, wzwyż i o tyczce, boisko do piłki ręcznej, 2 korty tenisowe, stanowiska gimnastyczne, tor przeszkód i strzelnicę małokalibrową.
W budynku głównym szkoły stworzono z sal lekcyjnych klasopracownie: fizyki, rysunku zawodowego, technologii, języka polskiego, języka rosyjskiego, nauki o Polsce i świecie współczesnym, matematyki i wychowania fizycznego, dostatecznie je wyposażając w pomoce naukowe.
Na warsztatach nastąpiły zmiany personalne. Na miejsce dotychczasowego kierownika Stanisława Włodka powołano mgr inż. Zbigniewa Sykałę.
Obok dotychczas istniejących wydziałów: budowlanego, metalowego i drzewnego w rok 1954/55 został utworzony nowy wydział mechanizacji rolnictwa. Powiązane to było częściowo z polityką rolną prowadzoną przez państwo. Od lipca 1948 r. Plenum KC PPR podjęło decyzję o kolektywizacji polskiego rolnictwa. Głównym celem było upaństwowienie rolnictwa i jego modernizacja przez zastosowanie osiągnięć nauki i techniki. Szkolnictwo miało odegrać w tym przypadku wyjątkową rolę, polegającą na propagowaniu systemu spółdzielczego i zawiązaniu swoistej więzi z mieszkańcami wsi, niechętnym tej działalności. Dlatego też dyrekcja posiadając odpowiednie warunki otworzyła nowe kierunki nauczania: ślusarz maszyn rolniczych i mechanik traktorzysta. Niezwłocznie przystąpiono do budowy garaży, szop na sprzęt rolniczy, hali montażowej traktorów i maszyn rolniczych, stacji benzynowej i budynku gospodarczego dla potrzeb nowego internatu. Nowy internat miał mieścić się w sąsiednim dużym dwupiętrowym budynku przekazanym szkole przez Prezydium Miejskiej Rady Narodowej.
Od 13 listopada 1954 r. szkoła zmieniła nazwę z Zasadniczej Szkoły Zawodowej na Zasadniczą Szkołę Mechanizacji Rolnictwa Centralnego Urzędu Szkolenia Zawodowego w Przemyślu i kształciła w zawodach: stolarz okuwacz, ślusarz instalacji wodno–kanalizacyjnej i ogrzewania, ślusarz maszynowy, ślusarz narzędziowy i tokarz, ślusarz maszyn rolniczych, mechanik traktorzysta i stolarz. 5 czerwca 1955 r. utworzono stanowisko zastępcy dyrektora do spraw pedagogicznych, na które został powołany Ryszard Sieniutowicz
Nauka jazdy w ZSMRCUSZ w Przemyślu
Działalność szkoły była związana ściśle z ówczesną polityką państwa. W szkole funkcjonowały takie organizacje jak: Związek Młodzieży Polskiej, Towarzystwo Przyjaźni Polsko – Radzieckiej. Dla nauczycieli organizowano obowiązkowe szkolenia ideologiczne, których celem była przebudowa ich osobowości i związane z tym przygotowanie do realizacji programów nauczania i wychowania opartych na założeniach marksizmu i leninizmu. Uczniowie brali udział w przeróżnych uroczystościach i obchodach gloryfikujących kult jednostki i przywódczą rolę Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich. Do najważniejszych należałoby zaliczyć: obchody Miesiąca Przyjaźni Polsko – Radzieckiej, Rocznica Wybuch Wielkiej Rewolucji Październikowej, Dzień Zwycięstwa, Dzień Wojska Polskiego, rocznica urodzin Włodzimierza Lenina, pochody pierwszomajowe i in. W szkołach zawodowych wprowadzono system współzawodnictwa klasowego, polegający na wykonaniu ponad normę zaplanowanej na warsztatach szkolnych produkcji. Istniała też rywalizacja wśród młodzieży o tytuł „Przodującego ucznia”. Nauczyciele żyli pod ciągłą presją. Władze centralne oczekiwały od nich większego zaangażowania się w budowę ustroju socjalistycznego. Oprócz wcześniej wspomnianej kolektywizacji wsi, nauczycieli zaangażowano do wyjaśnienia uczniom i ich rodzicom potrzeby reformy pieniężnej z 1950 r., Narodowej Pożyczki Rozwoju Sił Polski z 1951 r., i wielu innych. Działalność ta była skrupulatnie odnotowywana i ujmowana statystycznie, aby móc wywierać większą presję na pedagogów. Taka sytuacja doprowadzała do wielu nieporozumień w gronie nauczycielskim i ukazywała nauczyciela jako osobę wrogo nastawioną do środowiska.
Rok 1956 przyniósł wiele zmian w kraju. W marcu w Moskwie zmarł Bolesław Bierut. Jego następcą został Edward Ochab. W szeregach kierownictwa PZPR ujawniły się rozłamy. Za sprawą „wydarzeń czerwcowych” w Poznaniu i po wizycie Nikity Chruszczowa na VIII Plenum KC PZPR w październiku 1956 r. nastąpiło odejście od „władzy silnej ręki”; nastąpił proces destalinizacji. Władzę w państwie objął Władysław Gomułka. Polityka w kraju stopniowo odchodziła od propagandy „antyimperialistycznej”, zaprzestano bezpośrednich ataków na Kościół i rozpowszechniania propagandy ateistycznej, co złagodziło nastroje społeczne. 27 października z więzienia został zwolniony Prymas Polski Kardynał Stefan Wyszyński. Nastawał czas „odwilży”, ale jak się okazało nietrwałej.
W szkole rok 1956/57 rozpoczął się w dosyć nerwowej i chaotycznej atmosferze, która udzieliła się zapewne w związku z wydarzeniami w kraju. Częste posiedzenia rady pedagogiczne, zebrania Komisji Współzawodnictwa, Komisji przedmiotowych, kształcenia ideologiczne, wyjazdy szkoleniowe do ośrodków metodycznych, apele poranne, odczyty i wiele innych działań bardzo napinały kalendarz szkolny. Wprowadzało to pewien nieład i nerwowość w gronie pedagogicznym. Stan ten trwał do 24 października 1956 r., kiedy to w Dębicy zawiązał się Komitet Rewizyjny, którego celem było wykrycie przyczyn napięć wytworzonych przez Rzeszowski Okręg Szkolenia Zawodowego. Efektem pracy Komitetu były zmiany personalne w DOSZ w Rzeszowie. Sytuacja unormowała się.
Od 1 stycznia 1957 r. na życzenie rodziców ponownie wprowadzono nauczanie religii w szkole. Katechetą został ks. Franciszek Winnicki. 15 marca na stanowisko zastępcy dyrektora został ponownie powołany Ludwik Garda, który zastąpił przeniesionego na stanowisko wizytatora szkół Ryszarda Sieniutowicza. Przy szkole rozpoczął działalność Związek Harcerstwa Polskiego, którego opiekunem został harcmistrz Jan Dobrowolski. Związek liczył 45 harcerzy.
Z początkiem 1958 roku władze PRL zaostrzyły stosunki na linii państwo
– Kościół. W lutym Sejm uchwalił zorganizowanie obchodów Tysiąclecia Państwa Polskiego, co miało odwrócić uwagę od kościelnego programu Milenium Chrztu Polski.
W kwietniu Ogólnopolski Komitet Frontu Jedności Narodowej zdecydował, że obchody zostaną uwiecznione wzniesieniem tysiąca szkół na Tysiąclecie państwa. W następnych miesiącach w całym kraju dokonano prowokacji, które miały potwierdzać nietolerancję katolików w Polsce. Powrócono do modelu świeckiej szkoły. Ograniczono liczbę godzin religii do 1 tygodniowo. Wraz z początkiem roku szkolnego przeprowadzono akcję usuwania krzyży ze szkół. Kroniki szkolne nie odnotowały jednak takiego działania.
Wrzesień 1958 r. został ogłoszony Miesiącem Odbudowy Warszawy. Z tej okazji w szkole został zawiązany Szkolny Komitet Odbudowy Warszawy (SKOW), którego celem było zebranie odpowiednich funduszów. Opiekunem SKOW został Paweł Krężel.
Aby zwiększyć ofiarność u młodzieży na lekcjach języka polskiego, historii i nauki o Polsce zorganizowano szereg pogadanek uświadamiających zaszczytność celu. Łącznie do Szkolnego Funduszu Odbudowy Stolicy (SFOS) zapisało się 363 uczniów, którzy zebrali 1057 zł.
W marcu 1959 r. grono pedagogiczne podjęło szereg zobowiązań w związku z przygotowywaniem się do uroczystości Tysiąclecia Państwa. Miedzy innymi opodatkowało pobory na 0,5% na rzecz budowy szkół. Zorganizowało też wśród uczniów Koło Społecznego Funduszu Budowy Szkół Tysiąclecia. Młodzież ze zbiórki szmat, butelek i makulatury w ciągu miesiąca zebrała 1120 zł. W tym czasie szkolna biblioteka liczyła 10.540 tomów. Odpowiedzialną osobą za jej stan była Zuzanna Solarz. Początkowo biblioteka znajdowała się na parterze budynku 97, następnie została przeniesiona na II piętro. Ostatecznie znaleziono jej miejsce na parterze sali gimnastycznej w budynku dawnej bursy.
Ważnym wydarzeniem w szkole było otwarcie Międzyszkolnego Stadionu Sportowego, które odbyło się 22 lipca 1959 r. Uroczystości otwarcia dokonał przewodniczący Miejskiej Rady Narodowej. Podkreślił wkład młodzieży ZSZ w budowę stadionu. Szczególne słowa uznania skierował do dyrektora Franciszka Nowickiego oraz nauczycieli Tadeusza Dańki i Mieczysława Cholewiaka. Został też rozegrany mecz piłki nożnej pomiędzy Reprezentacją Polski juniorów i reprezentacją Szkolnego Klubu Sportowego. Mecz zakończył się wynikiem 3:2 dla reprezentantów Polski. Wykorzystując świetną bazę sportową nauczyciele wychowania fizycznego przy Miejskim klubie Sportowym utworzyli nowe sekcje: koszykówki, siatkówki, lekkoatletyki i piłki nożnej.
W sierpniu 1959 r. Państwowe Zakłady Zbożowe opuściły budynek (Dworskiego 99, dzisiejszy budynek główny), o który szkoła dość długo zabiegała, aby urządzić w nim internat. Koszty przeniesienia pokryła szkoła.
W roku szkolnym 1959/60 nastąpiła zmiana nazwy szkoły z Zasadniczej Szkoły Mechanizacji Rolnictwa na Zasadniczą Szkołę Zawodową. W tym też roku efektem starań Fabryki „POLNA” było wydanie pozwolenia przez Ministerstwo Oświaty na utworzenie oddziału o specjalności tokarz. Administracja „POLNEJ” dostarczyła maszyn potrzebnych do szkolenia i przeprowadziła rekrutację kandydatów do zawodu. 17 listopada z ramienia Związku Młodzieży Socjalistycznej i Kuratorium Okręgowego w Rzeszowie utworzono Uniwersytet Robotniczy z wydziałem elektrycznym. Ten typ szkoły przeznaczony był dla pracujących. Dyrektorem Uniwersytetu został Franciszek Nowicki. Wykłady prowadzili inżynierowie z Fabryki „Dymitrowa” i nauczyciele ZSZ w Przemyślu Leon Lorenc i Józef Kowalik.
25 stycznia 1960 r. młodzież brała udział w wiecu protestacyjnym, organizowanym przez władze miejskie w związku ze złamaniem klauzuli zbrojeniowej przez RFN. Społeczeństwo lokalne, które przybyło na Rynek, domagało się powstrzymania odradzającej się potęgi niemieckiej. W wiecu wzięło udział ok. 7000 osób.
28 lutego 1961 r. powołano przy szkole w oparciu o Uchwałę Rady Ministrów z 15 czerwca 1958 r., Ochotniczy Hufiec Pracy. Hufce pracy organizowane były w całym kraju z inicjatywy Związku Młodzieży Socjalistycznej (ZMS). Ich kierownictwem do 1976 r. zajmował się ZMS i Związek Młodzieży Wiejskiej (ZMW), a po 1976 r. Związek Socjalistycznej Młodzieży Polskiej (ZSMP). Głównym zadaniem hufców pracy była, w myśl ideologii socjalizmu, pomoc gospodarce narodowej, wychowanie młodzieży przez pracę
i umożliwienie zdobycia kwalifikacji zawodowych. Werbowani corocznie ochotnicy pracowali przy budowie dróg, w PGR, w gospodarstwach leśnych, w zakładach przemysłowych i w budownictwie.
15 lipca 1961 r. Ustawa o rozwoju oświaty i wychowania wprowadziła zmiany w systemie edukacji. Obowiązek szkolny objął naukę w 8–klasowej szkole podstawowej, po której drogi kształcenia rozchodziły się na: 4–letnie licea ogólnokształcące i zawodowe, 4– i 5–letnie średnie szkoły techniczne (technika) oraz 2– i 3–letnie zasadnicze szkoły zawodowe, kształcące robotników wykwalifikowanych. Licea i technika kończyły się egzaminem dojrzałości i dawały prawo wstępu na wyższe uczelnie.
Wraz z rozpoczęciem roku szkolnego 1961/62 w związku z realizacją nowej ustawy o oświacie powstał nowy typ szkoły Technikum Mechaniczno – Elektryczne. Kierunek ten cieszył się tak dużym zainteresowaniem, że szkoła musiała przeprowadzać egzaminy wstępne.
Zasadnicza Szkoła Zawodowa liczyła 21 oddziałów i przygotowywała do zawodów: stolarz, ślusarz, tokarz, mechanik samochodowo–ciągnikowy, mechanik rolniczy, technik mechanik. 18 lutego 1963 r za sprawą dyrektora Franciszka Nowickiego KOS wyraziło zgodę na utworzenie 3–letniego Technikum na podbudowie ZSZ.
Od 1 września 1963 r. Technikum Mechaniczno – Elektryczne otrzymało nowy budynek (Dworskiego 99) i stało się osobną placówką. Funkcję dyrektora przejął w nim Franciszek Witek. We wrześniu 1965 r. odłączyła się również od szkoły ZSZ dla pracujących. Została przeniesiona do Szkoły Podstawowej nr 2.
DYREKTOR LESZEK CICHY (1966 – 1970)
29 sierpnia 1966 r. odbyła się Konferencja Plenarna Rady Pedagogicznej z udziałem przedstawiciela KOS w Rzeszowie Kazimierza Bandelaka, który poinformował zebranych o zmianie na stanowisku dyrektora szkoły. Funkcję tę przejął z dniem 1 września Leszek Cichy, dotychczasowy z–ca dyrektora ZSZ w Jarosławiu. Franciszek Nowicki pełniący dotychczas tę funkcję został przeniesiony na stanowisko dyrektora ZSZ dla pracujących w Przemyślu.
W maju 1967 r. rozpoczęto remont kapitalny budynku szkoły, którym objęto: położenie parkietów w salach lekcyjnych i korytarzu II piętra, przebudowę toalet, przebudowę schodów, położenie lastryku na korytarzach parteru i I piętra, wymianę drzwi i stolarki okiennej, adaptację pomieszczeń i przebudowę wnętrz oraz wymianę oświetlenia. Nowy rok szkolny 1967/68 już zainaugurowano w wyremontowanym budynku. Szkoła liczyła 20 oddziałów do których uczęszczało 637 uczniów. Wraz z zakończeniem roku szkolnego odszedł ze względów zdrowotnych Ludwik Garda, założyciel i wieloletni dyrektor szkoły. Zmarł 8 października 1968 r. Stanowisko z–cy dyrektora objął Antoni Sander.
Początkiem roku szkolnego 1968/69 podwórze szkolne pokryto nawierzchnią betonową wykonaną przez Miejskie Przedsiębiorstwo Robót Budowlanych.
8 września 1968 r. podczas uroczystości dożynek na Stadionie Dziesięciolecia w Warszawie, 59–letni Ryszard Siwiec dokonał aktu samospalenia protestując w ten sposób przeciwko interwencji wojsk polskich w Czechosłowacji.
W kwietniu 1970 r. rozpoczęto rozbudowę warsztatów. Do budynku stolarni zostały dobudowane nowe pomieszczenia. Wykonawcą była Szkoła Rzemiosł Budowlanych Jarosławiu. W trakcie prac natrafiono na 4 bomby iperytowo–trytolowe z czasów I wojny światowej.
Podsumowując dekadę lat 60–tych nie dostrzega się większych zmian w szkolnictwie w porównaniu z okresem stalinizmu. Po chwilowej odwilży i nadziejach związanych z objęciem władzy przez Władysława Gomułkę wydawało się, że szkolnictwo nabierze innego wymiaru, będzie zmierzać w kierunku demokratyzacji kraju. Tak się nie stało. Podczas IV Zjazdu PZPR w czerwcu 1964 r. I sekretarz KC Władysław Gomułka jeszcze mocniej podkreślił tezy o socjalistycznym wychowaniu w szkole, o laickości szkolnictwa i konieczności współpracy ze środowiskiem lokalnym. Młodzież miała wnieść wielki wkład w budowanie socjalizmu. W związku z tym podporządkowano celom wychowawczym wszelkie wydarzenia bieżące w kraju, obchody i rocznice. Stwarzały one pretekst do podejmowania przez szkoły licznych czynów społecznych. Właściwie każda okazja była dobra: zjazdy partyjne, rocznica urodzin Lenina, odzyskanie niepodległości, wybory etc. Popularnym również zjawiskiem w tym czasie było współzawodnictwo międzyszkolne i szkolne. Do szkół zawodowych wprowadzono system planowania, zakładający normy produkcji tak charakterystyczne dla ówczesnego systemu. Nadrzędnym jednak celem władzy było zlaicyzowanie szkoły. Po przeniesieniu religii do sal katechetycznych władze dążyły do zmniejszenia liczby dzieci tam uczęszczających. Oczekiwały od nauczycieli, że w pracy wychowawczo – dydaktycznej kształtować będą krytyczną postawę wobec wiary. Często w związku z uroczystościami kościelnymi organizowano konkurencyjne imprezy, czego przykładem są choćby obchody Tysiąclecia Państwa Polskiego.
W latach 60–tych szczególną wagę przywiązywano do szkolenia ideologicznego nie tylko nauczycieli , ale i uczniów, szczególnie na lekcjach wychowawczych. W związku z XX–leciem PRL–u młodzież zrzeszona w szkolnych kołach przyjaźni polsko – radzieckiej popularyzowała swój dorobek w akcji pod nazwą „Sztafety Kroniki Przyjaźni”, którą przekazywano od szkoły do szkoły. Młodzież wpisywała tam swój dorobek z dziedziny krzewienia wiedzy o ZSRR i przyjaźni polsko – radzieckiej. Do Kroniki tej czasem wpisywano czyny społeczne bez pokrycia.
Na terenie szkoły istniało też „Ognisko nr 22”. Była to komórka ZNP obejmująca swym działaniem Zasadniczą Szkołę Zawodową, Technikum Mechaniczno – Elektryczne, Dom Dziecka nr 3 i Pogotowie opiekuńcze nr 2. Celem Ogniska było organizowanie raz na kwartał konferencji szkoleniowych. Omawiano na nich bieżące sprawy nauczycielskie. Prezesem Ogniska był mgr Zbigniew Maciak, potem mgr Jan Wołczyk, Mieczysław Kędzierski i mgr Marta Poznańska. Funkcję sekretarza pełniła mgr Stefania Żukrowska.
W szkole też funkcjonowała dobrze zorganizowana Spółdzielnia Uczniowska „Mechanik”, w której młodzież mogła zaopatrywać się w artykułu papiernicze, podręczniki, tarcze szkolne i artykuły spożywcze (świeże rogale i bułki). Sklepik prowadzony był najpierw przez mgr inż. Eugenię Kiełtykę, potem przez mgr Kingę Gawalewicz i mgr Stefanię Żukrowską.
Przy szkole działała również Podstawowa Organizacja Partyjna (POP). Była ona zasadniczym ogniwem PZPR–u, podlegającym bezpośrednio gminnym, miejskim, dzielnicowym komitetom partii. Każdy członek partii musiał należeć do POP–u.
Spotkania członków POP odbywały się systematycznie przynajmniej raz w miesiącu. Ich przewodnim celem było omawianie problemów polityki oraz realizacja uchwał partii i zadań wynikających z nich dla konkretnego środowiska.
W szkole przewodniczącym POP był Aleksander Paczkowski, a jego następcą Edward Skórka.
DYREKTOR JAN PSIK (1970 – 1975)
W lipcu 1970 r. na Konferencji Plenarnej Rada Pedagogiczna pożegnała dotychczasowego dyrektora Leszka Cichego. Przeszedł on na stanowisko dyrektora Przedsiębiorstwa Budownictwa Komunalnego w Przemyślu. Nowym dyrektorem szkoły został mianowany Jan Psik.
W okresie wakacyjnym szkoła zorganizowała dwa obozy Ochotniczego Hufca Pracy: w Lutowiskach – 2 turnusy dwutygodniowe i w Dukli – 1 turnus miesięczny.
W tym samym czasie zorganizowany został obóz wędrowny na trasie: Przemyśl – Warszawa – Ostróda – Elbląg – Krynica Morska – Gdańsk. Obóz trwał 2 tygodnie i wzięło w nim udział 19 uczestników. Opiekę sprawował Jerzy Rygiel nauczyciel wychowania fizycznego. 13 listopada 1970 r. szkoła gościła mistrzów Polski w szermierce, przebywających w Przemyślu z okazji Drużynowych Mistrzostw Polski. Wśród nich byli: nestor polskiej szermierki, czterokrotny olimpijczyk – dr Adam Papeé, oraz czołowi polscy szermierze – Jerzy Pawłowski, Elżbieta Cymerman – Franke, Bohdan Gonsior i Egon Franke.
12 grudnia 1970 r. rząd ogłosił podwyżkę cen detalicznych artykułów spożywczych i przemysłowych. Podwyżka ta stała się bezpośrednią przyczyną tzw. „wydarzeń grudniowych”. Dwa dni później pracownicy Stoczni Gdańskiej rozpoczęli strajk, podczas którego domagali się zniesienia podwyżek. Robotnicy wzburzeni arogancją władzy na ich protesty podpalili w Gdańsku budynki Komitetu Wojewódzkiego PZPR i Wojewódzkiej Rady Związków Zawodowych. Władysław Gomułka wydał rozkaz użycia broni. Zginęło co najmniej 5 osób. 20 grudnia 1970 r. podczas VII Plenum KC PZPR został odsunięty od władzy Władysław Gomułka. I sekretarzem PZPR został Edward Gierek. Dotychczasowego premiera Józefa Cyrankiewicza zastąpił Piotr Jaroszewicz.
21 stycznia 1971 r. Edward Gierek na spotkaniu z przedstawicielami środowisk twórczych zadeklarował wolę władz rekonstrukcji Zamku Królewskiego w Warszawie.
10 marca 1971 r. na odzew władz młodzież szkolna włączyła się do ogólnopolskiej akcji Odbudowy Zamku Królewskiego w Warszawie. Zebrano na ten cel 1600 zł.
W lipcu 1971 r. nauczyciel Bronisław Gera i Zbigniew Kozioł zorganizowali harcerski obóz wędrowny na trasie: Kraków – Zakopane – Oświęcim – Wieliczka – spływ Dunajcem. Podczas wakacji w sierpniu 1971 r. szkoła podejmowała w internacie młodzież z Tunezji, która przybyła do Przemyśla na międzynarodowy obóz.
W roku szkolnym 1971/72 szkoła liczyła 24 oddziały, w których naukę pobierało 969 uczniów. Szkoła kształciła w kierunkach: stolarz, tokarz, mechanik pojazdów samochodowych, ślusarz mechanik, ślusarz spawacz, mechanik maszyn rolniczych. Dodatkowo od 1 września zarządzeniem Kuratorium Okręgu Szkolnego w Rzeszowie powołało do życia 4–letnią Średnią Szkołę Zawodową o specjalności: mechanik obróbki skrawaniem.
19 listopada 1971 r. w szkole gościł wspaniały polski aktor Wojciech Siemion.
W kronice szkolnej pozostał wpis:” Dziękuję serdecznie za gościnę! Było bardzo miło! A więc – mam nadzieję – do zobaczenia! „KAPRAL”.
W czerwcu 1973 r. Ministerstwo Oświaty i Wychowania wydało zarządzenie, w którym nakreśliło formę obchodzenia wszelkich uroczystości państwowych i szkolnych. Celem tego było stworzenie ceremoniału szkolnego, który propagował symbole szkolne (sztandar, hymn, patrona szkoły). Opracowano rytuał związany z rozpoczęciem i zakończeniem roku szkolnego. Nadrzędnym zadaniem takiej działalności władzy miało być przygotowanie młodzieży do współpracy w zespole, solidarnego działania dla dobra ogółu, poszanowanie symboli państwowych, narodowych i szkolnych. Od nowego roku szkolnego wprowadzono również obowiązkową pracę społeczną w wymiarze rocznym równym tygodniowej liczbie godzin lekcyjnych (w roku 1974/75 zwiększono do dwutygodniowego wymiaru godzin).
Wymóg władz wprowadzono do szkoły. 23 września 1973 r. odbyło się uroczyste pasowanie uczniów klas pierwszych połączone z wręczeniem legitymacji szkolnych, tarcz szkolnych i dzienniczków uczniowskich, w których oprócz ocen odnotowywano zaangażowanie w prace społeczne i działalność w organizacjach młodzieżowych. Uroczystości przewodniczył ówczesny dyrektor Jan Psik. W 1974 r. ogłoszony został konkurs na emblemat szkoły. Pierwsze miejsce zajęła uczennica Bogumiła Magdziak.
Z początkiem roku szkolnego 1973/74 nastąpiły zmiany kadrowe na warsztatach szkolnych. Nowym kierownikiem został Zdzisław Polański, a jego zastępcą Jan Trojanowski. Szkoła w tym czasie posiadała 24 oddziały zasadniczej szkoły zawodowej (stolarz, tokarz, mechanik kierowca pojazdów samochodowych, ślusarz mechanik, ślusarz spawacz), do których uczęszczało 789 uczniów i 3 oddziały Liceum Zawodowego liczącego 109 uczniów.
Władze zatroszczyły się również o prawidłową postawę światopoglądową wśród nauczycieli. Efektem zarządzenia ministerialnego z 1973 r. stały się szkolenia ideowo–pedagogiczne prowadzone przez ogniska ZNP. Zajęcia były przygotowywane przez odpowiednie komórki PZPR–u. Treścią szkoleń były wytyczne programowe zjazdów PZPR związane z oświatą i wychowaniem.
DYREKTOR FRANCISZEK WITEK (1975 – 1977)
Rok 1975 przyniósł zmiany dla miasta. 28 maja Sejm podjął uchwałę o nowym podziale administracyjnym kraju. Przemyśl stał się miastem wojewódzkim. Pierwszym wojewodą został Czesław Hodór. Zasadnicza Szkoła Zawodowa oraz Technikum Mechaniczno–Elektryczne zostały połączone w jeden zespół o nazwie Zespół Szkół Zawodowych nr 1 w Przemyślu. Dyrektorem szkoły został Franciszek Witek. W tym czasie trwała budowa nowych budynków szkolnych przy ulicy 1 Maja 100 (dziś ulica Dworskiego 100).
W 1976 r. zwyczajem szkół średnich, po zatwierdzeniu wyników nauczania i dopuszczeniu do egzaminów dojrzałości, młodzież wystawiała tableau’a w oknach wystaw sklepowych przy ulicy Franciszkańskiej. Mieszkańcy Przemyśla i sami abiturienci podczas spacerów chętnie zatrzymywali się przed witrynami sklepowymi podziwiając kunszt wykonania tableu, szukając siebie, swoich bliskich i znajomych. Swoje tableu wystawiło również Technikum Mechaniczno – Elektryczne, które różniło się od pozostałych jednym szczegółem – wśród fotografii kadry nauczycielskiej znalazło się zdjęcie księdza katechety. Należy przypomnieć, że ówczesny system polityczny dokonując laicyzacji szkoły usunął w 1964 r. religię ze szkół. W środowisku politycznym miasta zawrzało. Naruszono dobre imię socjalistycznej szkoły. Rozpoczęto dochodzenie. Najpierw sprawę zbadało Kuratorium Oświaty i Wychowania a następnie Służba Bezpieczeństwa. Efektem szybkiego i wnikliwego śledztwa było oskarżenie uczennicy tej szkoły – maturzystki, która bez wiedzy dyrektora i nauczycieli dokleiła zdjęcie katechety tuż przed wystawieniem tableu. Cała wina jednak za tą niesubordynację spadła na dyrektora Franciszka Witka. Kuratorium zawnioskowało o natychmiastowe zwolnienie go z funkcji dyrektora szkoły. Jednak wstawiennictwo Arcybiskupa Ignacego Tokarczuka, który zagroził, że jeśli władze nie zaprzestaną szykanować dyrektora, sprawa zostanie nagłośniona w najbliższej homilii. Spowodowało to, że w obawie przed upublicznieniem sprawy władze pozwoliły mu pełnić to stanowisko jeszcze przez rok, aby zmusić go potem do przejścia na przymusową emeryturę.
DYREKTOR LESZEK CICHY (1978 – 1981)
W nowym roku szkolnym 1978/1979 po przejściu na emeryturę Franciszka Witka funkcję dyrektora przejął Leszek Cichy. Zastępcą dyrektora dla ZSZ został Antoni Sander, zaś dla technikum Elżbieta Malicka–Borek. Był to rok znamienity, albowiem 14 października 1978 r. otwarto i oddano do użytku nowe budynki szkolne. Do ich kompleksu należały: szkoła, internat liczący 180 miejsc, sala gimnastyczna oraz boisko sportowe. W uroczystości inauguracji wziął udział ówczesny Minister Edukacji i Wychowania Jerzy Kuberski. Szkoła otrzymała imię I Armii Wojska Polskiego.
16 października 1978 r. wieczorem w całej Polsce zapanowała ogromna radość i entuzjazm. Papieżem został Polak Karol Wojtyła, który przybrał imię Jana Pawła II. Dla wielu Polaków był to kluczowy moment wszelkich przemian ustrojowych w naszym kraju. W roku następnym w dniach 2 – 10 czerwca odbyła się pierwsza pielgrzymka papieska do Polski. Społeczeństwo dojrzewało do otwartej walki z ówczesnym systemem politycznym. Jesienią 1980 r. w Polsce zaczęły powstawać niezależne związki zawodowe. 17 września podczas spotkania delegatów z całego kraju utworzono w Gdańsku jednolity NSZZ „Solidarność”, a jego przewodniczącym został Lech Wałęsa.
We wrześniu 1981 r. NSZZ „Solidarność” powstał również w szkole.
Jego założycielami byli: Henryka Wajda, Alojzy Gradowski, Edmund Kryński, Zygmunt Rodzoń, Mariusz Piętka, Otylia Lewkowicz. Maria Węglińska i Zbigniew Szwec. Przewodniczącymi szkolnej „Solidarności” od czasu jej założenia byli: Stanisław Szabłowski, Zygmunt Rodzoń, Henryka Wajda, Mariusz Piętka, Zbigniew Rekret, Robert Rybak, Zygmunt Rodzoń, a dziś Elżbieta Stankiewicz.
W 1981 roku nastąpił rozdział szkół. Technikum zatrzymało nazwę Zespołu Szkół Zawodowych nr 1 i przeniesione zostało do nowych budynków przy ul. 1 maja 100, zaś Zasadnicza Szkoła Zawodowa pozostała pod numerem 99. Szkoła zawodowa kształciła w kierunkach stolarskim, ślusarskim, tokarskim. W porozumieniu z Dyrekcją Polskich Kolei Państwowych wprowadzono nowy kierunek kolejowy, kształcący w specjalnościach: mechanik urządzeń kolejowych i operator ruchowo – przewozowy kolei.
Ówczesny wymóg sprawił, że do szkół wprowadzono pantofle i jednolite mundurki szkolne. Pełniąca obowiązki dyrektora w roku szkolnym 1982/83 p. Janina Mazurkiewicz
Trudności zdrowotne dyrektora Leszka Cichego zmusiły go do odejścia. Przez okres roku szkolnego 1982/1983 dyrektorem p.o. była Janina Mazurkiewicz, dotychczas pełniąca funkcję zastępcy d/s wychowawczych.
DYREKTOR RYSZARD MIŚNIAK (1983 – 1990)
30 sierpnia 1983 r. podczas Plenarnej Rady Pedagogicznej wizytator Tadeusz Serwański przedstawił nowego dyrektora naczelnego szkoły Ryszarda Miśniaka. Zastępcą dyrektora została Janina Mazurkiewicz. Kierownictwo warsztatów przejął Marek Ofiarski.
W okresie kadencji dyr. R. Miśniaka w szkole przeprowadzono szereg remontów: wymiana pokrycia dachów w obu budynkach szkolnych, przebudowa sanitariatów w budynku 97, wymiana okien w budynkach warsztatów szkolnych, remont i wyposażenie spawalni, utworzenie i wyposażenie hali montażu na wydziale stolarskim i inne. Dla potrzeb nauki jazdy zakupione zostały dwa fiaty 126p i polonez, zaś dla potrzeb warsztatów żuk i aro. Wzbogaciło się również wyposażenie warsztatowe o kombajn obróbczy, 2 frezarki, 2 tokarki, strugarkę i 2 wywrotnice typu „Gerda”.
W 1986 r. został zakupiony do szkoły pierwszy komputer – Commodore C16.
W niespełna 3 lata później szkoła otrzymała pierwszą pełną pracownię komputerową opartą na sprzęcie Elwro Junior. Szkoła w tym czasie kształciła ponad 1000 uczniów.
W roku szkolnym 1989/90 po wcześniejszym przygotowaniu pełnej dokumentacji rozpoczęto budowę sali gimnastycznej.
Dużym sukcesem było utworzenie na bazie Zasadniczej Szkoły Zawodowej Technikum Samochodowego i Drzewnego. Na podstawie decyzji Kuratora Oświaty i Wychowania z dnia 23 marca 1990 r. został powołany z dniem 1 września 1990 r. zbiorczy zakład szkolny o nazwie Zespół Szkół Mechanicznych i Drzewnych w Przemyślu. W jego skład weszły:
1. Zasadnicza Szkoła Zawodowa,
2. Zasadnicza Szkoła Zawodowa Zakładów Automatyki „Mera–Polna”,
3. Technikum Mechaniczne
4. Technikum Drzewne,
5. Technikum Drzewne dla Pracujących
6. Warsztaty Szkolne.
W tym roku odbyły się też pierwsze egzaminy wstępne do technikum (na ponad 100 kandydatów przyjęto 36).
DYREKTOR MAREK OFIARSKI (1990 – 1991)
W nowym roku szkolnym 1990/91 nastąpiły zmiany kierownicze. Dyrektorem szkoły został Marek Ofiarski. Stanowisko wicedyrektora objęła Anna Marcinek na wydziale metalowo – drzewnym i Zygmunt Rodzoń na wydziale mechanicznym.
Po przemianach ustrojowych w kraju władze oświatowe zdecydowały o ponownym wprowadzeniu nauki religii w szkołach. Rozwój technologii komputerowej sprawił, że pojawił się nowy przedmiot obowiązkowy – informatyka komputerowa. Trudności finansowe miasta sprawiły, że wstrzymano budowę sali gimnastycznej.
Dnia 2 października 1991 r. dyrektor Marek Ofiarski ustępuje ze stanowiska. Decyzją Kuratora Oświaty nowym dyrektorem szkoły na okres dwóch miesięcy został dotychczasowy zastępca Zygmunt Rodzoń.
DYREKTOR ZYGMUNT RODZOŃ (1991 – 1997)
2 października 1991 r. stanowisko dyrektora objął Zygmunt Rodzoń. W następnym roku szkolnym nastąpiły zmiany na stanowisku kierownika warsztatów. Funkcję tę przejął Alojzy Gradowski. W 1992 r. weszła w życie nowa ustawa dotycząca oświaty, według której przy każdej szkole powinna działać Rada Szkoły, w skład której wchodzą nauczyciele, rodzice i uczniowie. Każda szkoła powinna też opracować szereg dokumentów normujących jej działalność: statut szkoły, szkolny program wychowania i wiele innych, które musiały być zatwierdzone przez Radę Pedagogiczną a następnie Kuratorium.
W tym czasie w szkole powstał Komitet Organizacyjny, którego celem było obranie na patrona szkoły byłego katechety tutejszej szkoły, zasłużonego dla rozwoju szkolnictwa zawodowego w Przemyślu ks. Franciszka Winnickiego. Komitet powstał z inicjatywy nauczyciela matematyki, opiekuna drużyny harcerskiej Mariusza Piętki i wybitnego przemyskiego historyka Leszka Włodka. 13 listopada 1992 r. o godzinie 12 00 odbyła się msza św. w Kościele Najświętszej Marii Panny na Błoniach poświęcona 100 – rocznicy urodzin ks. Franciszka Winnickiego. Uroczystość uświetnili przybyli goście: przedstawiciele władz miasta, Kościoła, najbliższa rodzina i wychowankowie ks. Franciszka, Grono Pedagogiczne oraz młodzież. Po mszy św. odbyło się spotkanie zaproszonych gości z Komitetem Organizacyjnym w sprawie starań o nadanie imienia szkole. Innym ważnym wydarzeniem w 1992 r. było przeprowadzenie, pierwszego w historii szkoły, egzaminu dojrzałości, do którego przystąpili uczniowie klasy III technikum drzewnego na podbudowie Zasadniczej Szkoły Zawodowej 1 lipca 1993 r. Miejski Ośrodek Sportu MOS – Juvenia wraz z całą strukturą organizacyjną i kadrową został przyłączony do ZSMiD. Wicedyrektorem d/s Juvenii został Zbigniew Fac.
W maju 1995 r. został przeprowadzony pierwszy egzamin dojrzałości dla uczniów kończących dzienne technikum samochodowe i drzewne. W tym też roku pojawiły się wstępne propozycje utworzenia w naszej szkole Centrum Kształcenia Ustawicznego (CKU) a także Centrum Kształcenia Praktycznego (CKP). Kształcenie zawodowe na poziomie szkoły średniej wymagało stworzenia solidnej bazy przygotowującej do zawodu technika. Dlatego też dyrektor wyszedł z inicjatywą stworzenia pierwszych pracowni zawodowych – drzewnej i samochodowej.
Ostatecznie sukcesem zakończyły się starania dyrektora Zygmunta Rodzonia o dofinansowanie ukończenia budowy sali gimnastycznej przy ZSMiD w Przemyślu. Środki finansowe zostały pozyskane z funduszy Totalizatora Sportowego w Warszawie, a Rada Miasta Przemyśla zobowiązała się do wydania weksla poręczającego. 14 października 1996 r. odbyła się oficjalna uroczystość oddania do użytku sali gimnastycznej z nowoczesną siłownią i sali korekcyjnej. W uroczystości wzięli udział: Kurator Oświaty i Wychowania p. Krystyna Meinhardt, Wiceprezydent Miasta Przemyśla, Grono Pedagogiczne i młodzież szkolna. Obiekt został poświęcony przez przedstawiciela Kurii metropolitalnej w Przemyślu
ks. Tadeusza Kocura.
30 października 1996 r. Samorząd Uczniowski przy współpracy mgr Krystyny Ozgi i mgr inż. Stanisława Szabłowskiego rozpoczął wydawanie gazetki szkolnej p.t. „Echo Szkoły”. Początkiem 1997 r. po raz drugi odbyła się przemyska edycja „Ośmiu wspaniałych”. Celem tego ogólnopolskiego konkursu było i jest promowanie pozytywnych postaw i działań młodzieży na rzecz najbliższego otoczenia, rodziny, szkoły, środowiska itp. pomysł narodził się jeszcze w okresie międzywojennym w 1933 r. w Warszawie i był protestem przeciwko tworzeniu zniekształconego obrazu młodzieży kreowanego przez media. Szkoła w tym konkursie odniosła duży sukces, a jego laureatami zostali uczniowie: Marcin Figiela, Bogdan Hryniszyn, Jarosław Gala. W I Edycji Konkursu w 1996 r. wśród „8 wspaniałych” znaleźli się: Henryk Mucha, Robert Bal i Mariusz Korpal.
W 1997 r. uczniowie ZSMiD odpowiedzieli na apel Stowarzyszenia „Solidarni ze Stocznią Gdańską” i zebrali pieniądze na cegiełki dla ratowania upadającej Stoczni Gdańskiej – symbolu walki o niepodległość narodu. W 1997 r. zostało ustanowione rozporządzeniem Rady Ministrów Stypendium Prezesa Rady Ministrów. Stypendium jest przyznawane jednemu uczniowi ze szkoły, który otrzymał świadectwo promocyjne z wyróżnieniem (minimum średnia ocen 4,75) i co najmniej dobrą ocenę z zachowania Po raz pierwszy zostało ono przyznane uczniom w roku szkolnym 1997/98. Wśród dotychczas nagrodzonych uczniów naszej szkoły znaleźli się: Tomasz Charydczak, Bogusław Kwaśny, Wiesław Madycki.
Wraz z zakończeniem roku szkolnego 1996/1997 wygasła kadencja dyrektora Zygmunta Rodzonia.
DYREKTOR RYSZARD ŻMUDA (1997 – 1999)
W roku szkolnym 1997/98 funkcję dyrektora przejął mgr inż. Ryszard Żmuda. Zastępcami dyrektora zostali: Jarosław Kuligowski – na wydziale mechanicznym i Krystyna Bednarczyk – na wydziale drzewnym. Na kierownika warsztatów został powołany nowoprzybyły nauczyciel Sebastian Makara. 18 września 1997 r. został zlikwidowany MOS „Juvenia”. W następnym roku szkolnym ponownie wróciła sprawa utworzenia przy ZSMiD CKU. W związku z tym na sierpniową konferencję plenarną został zaproszony Kurator Oświaty mgr Marian Majka i dyrektor CKU mgr inż. Bogdan Handziak. Podczas rozmów i dyskusji z przybyłymi gośćmi Grono Pedagogiczne dostrzegło duże korzyści z utworzenia CKU przy szkole. Jednak zachowanie procedur prawnych odwlekło rozstrzygnięcie tej kwestii w czasie. W marcu 1999 r. sprawa znów powróciła na forum szkoły. 19 kwietnia 1999 r. dyrektor Ryszard Żmuda poinformował Grono Pedagogiczne, że nie doszło do porozumienia w sprawie powołania CKU. Stworzyło to szereg napięć i nieporozumień w środowisku związanym ze szkołą. 14 maja 1999 r. sprawę rozstrzygnął Zarząd Miasta podejmując decyzję o odwołaniu dyrektora Ryszarda Żmudy. Funkcję p.o. dyrektora, aż do momentu rozpisania nowego konkursu na to stanowisko, powierzono dotychczasowemu wicedyrektorowi Jarosławowi Kuligowskiemu.
DYREKTOR ROBERT RYBAK (1999 – )
Od 1 września 1999 r. funkcję dyrektora szkoły przejął mgr Robert Rybak, wyłoniony w drodze konkursu.
Funkcje wicedyrektorów objęli: Anna Marcinek – na wydziale mechanicznym i Krystyna Bednarczyk – na wydziale drzewnym. Kierownikiem warsztatów został dotychczasowy dyrektor Jarosław Kuligowski.
Pierwszym trudnym zadaniem dla nowego dyrektora było ustabilizowanie sytuacji w szkole, załagodzenie wszelkich napięć, jakie powstały w minionym czasie i w niekorzystny sposób wpłynęły na wizję szkoły. Przejmując urząd dyrektor zaznaczył, że przede wszystkim będzie starał się utrzymać dobre relacje z Gronem Pedagogicznym i Kierownictwem warsztatów. Przykładem zacieśniania więzów były wspólnie organizowane imprezy (zabawa karnawałowa, kulig) i wyjazdy do Lichenia i Częstochowy oraz do Wilna wiosną 2000 r i do Pragi w 2001r.
Kolejne trudności związane były z reformą edukacji. Rok 1999 wnosił wiele zmian organizacyjnych w samej szkole, jak i w procesie kształcenia, bowiem Ministerstwo Edukacji Narodowej wprowadziło reformę polskiego szkolnictwa, które miało się opierać na 6 – letniej szkole podstawowej kończącej się testem kompetencji, 3 – letnim gimnazjum kończącym się egzaminem sprawdzającym, który zastępował jednocześnie egzaminy wstępne do szkół średnich i szkołach średnich (3 – letnimi liceami ogólnokształcącymi i profilowanymi i 4 – letnimi technikami) kończącymi się egzaminem dojrzałości tzw. Nową Maturą. Przeobrażenia te zmuszały nauczycieli do ciągłego dokształcania się i zapoznawania się z tajnikami nowego systemu edukacji. Zmiany też dotyczyły samych nauczycieli, albowiem zmieniona została Karta Nauczyciela, a wraz z nią status nauczycieli.
We wrześniu 1999 r. Dyrektor ZSMiD ogłosił konkurs plastyczny na wykonanie emblematu szkoły. Rozstrzygnięcie konkursu odbyło się 24 października. Zwycięzcą został uczeń kl. II a TS Mateusz Żukrowski. Praca konkursowa została wykonana za pomocą graficznego programu komputerowego.
Na początku października 1999 r. młodzież klas maturalnych wzięła udział, jak co roku, w pielgrzymce do Częstochowy i wycieczce do Oświęcimia. W roku szkolnym 2000/2001 nastąpiło przekształcenie Warsztatów Szkolnych w Centrum Kształcenia Praktycznego CKP. Jego dyrektorem został mgr Ryszard Miśniak, funkcję wicedyrektora objął mgr inż. Jarosław Kuligowski. Od tego momentu CKP stało się samodzielną jednostką kształcącą niezależną od szkoły. Dla bliższego zapoznania się z nową formą kształcenia praktycznego została zorganizowana wycieczka do CKP w Radomiu, z którą nawiązano współpracę, jak również bliżej zapoznano się z kierunkami i metodami szkolenia, bazą lokalowo – techniczną i wyposażeniem pracowni.
Od początku kierowania szkołą dyrektor Robert Rybak dążył do jej unowocześnienia i wprowadzenia w XXI w. na solidnych informatycznych fundamentach. Zinformatyzowana została cała administracją szkolna, co znacznie ułatwiło funkcjonowanie szkoły. W 2000 r. Telekomunikacja Polska S.A. pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej ogłosiła konkurs p.t. „Internet dla szkół”, którego celem było wyłonienie szkoły, która przedstawi najlepszy sposób na wykorzystanie w niej Internetu. Do konkursu przystąpił ZSMiD w Przemyślu. Projekt przygotowany przez: Stanisława Szabłowskiego, Stanisława Hajduka, Janusza Jareckiego i dyrektora Roberta Rybaka został dostrzeżony i wyróżniony w skali krajowej (zaznaczyć należy, że w konkursie brało udział ok. 600 szkół), co podniosło prestiż szkoły. Pod koniec roku szkolnego 2000/2001 Stanisław Szabłowski wspólnie z dyrektorem przygotowali i przedstawili prezentację multimedialną p.t. „Zastosowanie technologii informatycznych dla nauczycieli i dyrektorów”. Kolejnym sukcesem w dziedzinie informatyki było wyróżnienie pracy mgr Stanisława Szabłowskiego w ogólnopolskim konkursie na konspekt lekcji z wykorzystaniem internetu zorganizowanym przez portal edukacyjny Eduseek.
W roku szkolnym 2001/2002 nastąpiły zmiany personalne na stanowisku wicedyrektora. Pełniącą tę funkcję na wydziale mechanicznym mgr inż. Annę Marcinek zastąpił mgr inż. Krzysztof Zaleski.
Po raz kolejny uczniowie szkoły odnieśli sukces w kapitule „Ośmiu wspaniałych”. Wśród laureatów znaleźli się: Marek Serwatka – uczeń kl. II TS i Bogusław Jakubiszyn uczeń kl. II b TS. 26 lutego 2001 r. odbyła się wirtualna lekcja języka polskiego prowadzona przez polonistkę mgr Krystynę Ozgę i informatyka Stanisława Szabłowskiego w ZSMiD i polonistkę mgr Barbarę Skubisz i informatyka mgr Aleksandrę Dombrowską w II LO w Przemyślu. Tematem lekcji było: „Cierpienie – czy jest potrzebne człowiekowi? Rozważania w kontekście interpretacji wiersza „Oda do rozpaczy” Jana Twardowskiego”.
Duży wkład w rozwój wewnętrzny młodzieży oprócz wychowawców włożyli: pedagog szkolny mgr Marzena Jędruch i zatrudniony od 2002 r. psycholog mgr Przemysław Gawczyński, organizując zajęcia integracyjne dla uczniów klas pierwszych, spotkania programu profilaktyki uzależnień alkoholowych, pogadanki z funkcjonariuszami Komendy Miejskiej Policji Wydziału Prewencji na temat zagrożeń społecznych i narkomanii i wiele innych. Młodzież pod opieką wychowawców, polonistów i historyków, w ramach rozwoju kulturalnego, systematycznie brała udział w wystawach muzealnych, spektaklach teatralnych, koncertach, seansach filmowych i wycieczkach po okolicznych miejscach zabytków kultury
i historii. Coroczną tradycją stało się organizowanie Drogi Krzyżowej na Tarnicę, w której chętnie biorą udział nauczyciele i uczniowie.
Nowy rok szkolny 2002/2003 stał się okresem przygotowawczym do wejścia Polski do Unii Europejskiej. ZSMiD nawiązał współpracę z niemiecką szkołą w Cottbus. Duży wkład w tę współpracę włożyły germanistki: mgr Beata Mach i mgr Jadwiga Lubas.
W ramach nawiązania bliższej współpracy delegacja nauczycieli i uczniów odbyła podróż do Niemiec, aby tam zapoznać się z metodami pracy niemieckiej szkoły zawodowej.
W szkole też powstał, za sprawą mgr Sylwii Zapłatyńskiej, Szkolny Klub Europejski. Jego zadaniem było poszerzanie wiedzy wśród młodzieży na tematy związane z integracją europejską i zasadami funkcjonowania Unii Europejskiej. W odpowiedzi na akcję ogólnokrajową szkoła zorganizowała w kwietniu 2003 r. Dzień Niemiecki. Celem takiego święta było ukazanie dorobku kultury niemieckiej. Nauczyciele wraz z uczniami przygotowali wystawę poświęconą Niemcom, inscenizację fragmentu „Fausta” Johanna Wolfganga von Goethego w oryginale, typowe potrawy kuchni niemieckiej, stroje narodowe, historię Niemiec, itp. Na tę uroczystość przybyli goście z zaprzyjaźnionej szkoły w Cottbus, którzy mieli okazję zapoznać się z metodami pracy w polskiej szkole na przykładzie ZSMiD, zwiedzić Przemyśl i okolice.
25 kwietnia podczas posiedzenia Rady Pedagogicznej dyrektor Robert Rybak poinformował zebranych, że w odpowiedzi na ponowne starania szkoły, Rada Miasta w Przemyślu uchwałą nr 24/2003 z dnia 14 kwietnia 2003 r. ZSMiD przy ul. Aleksandra Dworskiego 99 w Przemyślu nadała jej imię ks. Franciszka Winnickiego. Od tego momentu szkoła rozpoczęła systematyczne przygotowania do uroczystości związanych z tym aktem.
Termin oficjalnych uroczystości został ustalony na dzień 12 listopada 2003 r. w 111 rocznicę urodzin patrona. Ceremonia rozpoczęła się o godz. 900 od mszy św. odprawionej w Kościele pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy na Błoniach przez J.E. Arcybiskupa Józefa Michalika. W kościele obecna była kompania honorowa Batalionu Obrony Terytorialnej, a śpiewom towarzyszyła Harcerska Orkiestra Dęta pod dyrekcją Jana Łaskarzewskiego.
Po mszy św. wszyscy zebrani uroczyście przemaszerowali ulicami Przemyśla do szkoły. Tam Arcybiskup Józef Michalik odsłonił tablicę pamiątkową poświęconą ks. Franciszkowi Winnickiemu. Następnie orszak udał się do Sali gimnastycznej, gdzie odbył się oficjalny program uroczystości. W obchodach wzięło udział wielu znamienitych i dostojnych gości związanych z postacią ks. Franciszka Winnickiego i ze szkołą. Swoim przybyciem szkołę zaszczycili: Prezydent Miasta Przemyśla Robert Choma, wiceprezydent Robert Lewandowski, wicestarosta Witold Kowalski, wicekurator oświaty Mirosław Karapyta, przedstawiciele duchowieństwa: ks. infułat S. Zygarowicz, ks. prałat T. Koński, ks. kan. W. Krzyściak, o. mjr A. Gut oraz wojska – dowódca 14 Brygady Obrony Terytorialnej płk. Witold Pawlica. Honorowym gościem była siostrzenica ks. Franciszka Winnickiego – Maraia Michna. Po zakończeniu części formalnych, zaproszeni goście mogli obejrzeć wystawę w auli szkolnej, poświęconej historii szkoły i jej Patronowi ks. Franciszkowi Winnickiemu, przygotowanej przez nauczycieli i ich wychowanków przy współpracy wybitnego przemyskiego historyka – Leszka Włodka.
Od 1 września 2003 r. stanowisko wicedyrektora na wydziale mechanicznym objął mgr Marcin Mach. W okresie wakacyjnym 2005 r., po wieloletnich staraniach, szkoła otrzymała nową kotłownie, dzięki której znikły problemy grzewcze w okresie zimowym. Szkoła aktywnie działa na terenie miasta Przemyśla. Nauczyciel przedmiotów zawodowych Wioletta Tomaszewska-Górecka, Rafał Hajduk i Piotr Łogin, wspólnie z dyrektorem Robertem Rybakiem, organizują na terenie szkoły „Giełdę motoryzacyjną” dostępną dla społeczności lokalnej, podczas której prezentują dorobek szkoły, prace uczniowskie i przeprowadzają szkolenia, przy współpracy miejskich służb, w zakresie ratownictwa drogowego, bezpieczeństwa jazdy itp. Giełda stanowi też atrakcję dla fanów motoryzacji, którzy wykorzystują te spotkania do zaprezentowania własnych starych, zabytkowych pojazdów.
Od wrześniu 2005 r. istnieje w szkole Kółko Rzeźbiarskie. Zajęcia odbywające się raz w tygodniu prowadzą nauczyciele ZSMiD – Agata Pudlak i Ewa Mazur. Prace rzeźbiarskie są wykonywane w różnego rodzaju gatunkach drewna. Ponadto uczestnicy Kółka zapoznają się z elementami wykańczania powierzchni drewna i jego konserwacji. Dość aktywnie działa też założony w 2004 r. Klub Wędkarski „Moczykije”, prowadzony również przez nauczycieli szkoły – Wojciecha Kijowskiego i Tomasza Łamasza. Głównym celem klubu jest wychowanie przez aktywne spędzanie wolnego czasu. Klubowicze, dzięki wsparciu przemyskich kół wędkarskich, biorą udział w zawodach szkolnych organizowanych na Sanie w Przemyślu czy pobliskich akwenach wodnych.
Pracą szkoły w jej długoletniej historii kierowali: mgr inż. Ludwik Garda, mgr Franciszek Nowicki, mgr inż. Jan Psik, mgr Antoni Sander, mgr inż. Franciszek Witek, mgr Leszek Cichy, mgr inż. Ryszard Miśniak, inż. Marek Ofiarski, mgr Zygmunt Rodzoń, mgr inż. Ryszard Żmuda.
Obecnie mgr Robert Rybak
ZSMiD za dawnych lat...
